zaterdag 17 december 2022

Arctic Monkeys | The Car (2022)

Ergens stond het al in de sterren geschreven dat de Arctic Monkeys nog eens met zo’n magistrale plaat zouden komen. Immers, in 2008 al zette frontman Alex Turner tegenover de frenetieke indierock van de Arctic Monkeys zijn hobbyproject The Last Shadow Puppets en flirtte hij met de orkestrale pop van Scott Walker, de psychedelische folkrock van Love en de geestverruimende postpunk van Julian Cope en zijn Teardrop Explodes. Zo’n veertien jaar later hebben de Arctic Monkeys daar ook een veilige haven gevonden en deze zelfde muzikale legacy volop omarmd. Met als resultaat een klaar meesterwerk. 
The Car bestrijkt klassieke terreinen, van baroque-pop tot classic seventies rock, tot Amerikaanse countrysoul – zoals in het heerlijk zuigende ‘Jet Skis on the Moat’. Het zit hem echter niet alleen in deze variatie, want ook de songs an sich zijn uitermate zorgvuldig geconstrueerd en vooral: bijzonder rijk gearrangeerd en georkestreerd. De opener ‘There’d Better Be A Mirrorball’ is à la Scott Walker zwierig en jubelend, terwijl ‘Sculptures of Anything Goes’ vanwege diezelfde arrangementen onheilszwanger en dreigend klinkt. Schoonheid en pracht uitgedrukt in popmuziek. Wat overigens ook aan dit fenomenale The Car een absolute toevoeging is, zijn de gitaarsolo’s van Jamie Cook, die variëren van de kwakende wah-wah in ‘I Ain’t Quite Where I Think I Am’, de huilende Mick Ronson-gitaar in ‘Body Paint’, het om te janken zo mooie gitaarwerk in titelsong ‘The Car’ en de splijtende solo in ‘Big Ideas’. Arctic Monkeys sluiten met het door herfstige strijkers aangezette ‘Perfect Sense’ inderdaad een perfect album af. The Car is wat popmuziek vermag, en wat het dus tot het beste album van 2022 maakt – want schoonheid prevaleert boven alles.

The Car. Domino, 2022. ‘There’d Better Be A Mirrorball’ | ‘I Ain’t Quite Where I Think I Am’ | ‘Sculptures of Anything Goes’ | ‘Jet Skis on the Moat’ | ‘Body Paint’ | ‘The Car’ | ‘Big Ideas’ | ‘Hello You’ | ‘Mr Schwartz’ | ‘Perfect Sense’


Gepubliceerd in Heaven # 1 2023.

zondag 4 december 2022

The Spongetones | Beat Music

 The Spongetones is een van de onbekendste onbekende bands. The Spongetones hebben nauwelijks enig succes gekend buiten hun woonplaats Charlotte, North Carolina, al had dat anders kunnen lopen – maar dat deed het niet. Even leek het erop alsof ze daadwerkelijk aan het het succes roken, maar dan toch niet; hun debuut-lp had een doorbraak kunnen zijn, maar was dat niet. Welkom in de wereld van de besnorde, bebaarde en als kantoorklerken geklede anti-helden: The Spongetones.

Het kan niet anders dan dat ze beginnen als een Beatles- en Merseybeatcoverband. En daar zijn ze verdomd goed in. Vanaf 1979 spelen ze de cafés plat in hun woonplaats Charlotte. Als zanger-gitarist Jamie Hoover zich inkoopt in The Spongetones komt er ruimte voor eigen composities – al blijven die wel sterk leunen op de middenjarenzestigsound van de British Invasion, met daaraan toegevoegd een snufje punk, powerpop en new wave. 

De Sponge Four bestaan naast ‘Jumpy’ Hoover uit Pat ‘Pud’ Walters, Steve ‘Stiff’ Stoeckel en Rob ‘Rocko’ Thorne, spelen op Vox-versterkers, Rickenbacker-gitaren, Ludwig-drums, een Hohner-bas en een Casio-orgeltje – helemaal jaren zestig – maar dragen wel weer lullige polyester broeken, colbertjes en smalle stropdasjes – helemaal jaren zeventig. We zitten inmiddels wel in de jaren tachtig als de eerste single uitkomt op een lokaal labeltje, ‘You’re the One’; jengelende gitaren en Beatles-samenzang. Op het eveneens lokale label Ripete Records verschijnt de debuut-lp, eenvoudig maar duidelijk getiteld Beat Music. The Spongetones hebben dan wel enigszins het tij mee, want er is na het uitwoeden van de punk hernieuwde aandacht voor sixtiesmuziek en garagerock. Retrobands als The Chesterfield Kings, The Lyres en The Crawdaddys drukken hun neus aan het venster met opwindende rhythm-and-blues; The Spongetones doen dat met een even opwindende Merseybeat-retrosound. Van Beat Music verschijnt er dan ook een lovende recensie in de Rolling Stone. Maar het is te weinig, The Spongetones blijven steken in North Carolina. Voor altijd.

Beat Music is voor sixtieslieshebbers inderdaad een geweldige plaat. Twaalf krap aan drieminuten klokkende popliedjes berstensvol jangly Rickenbacker-gitaren, geweldige samenzang en puike melodieën; Beat Music is een feestje. Beat Music bestaat hoofdzakelijk uit volop meezingbare alternatieve hits, stilzitten, niet met het hoofd meeknikken en zwijgen is bijkans onmogelijk bij pareltjes als ‘Tell Me Too!’, ‘Cool Hearted Girl’, ’She Goes Out With Everybody’, ‘Every Night Is A Holiday’, ‘Don’t You Know?’, ’You’re the One’ en het al even geweldige ‘You Better Take It Easy’. De Sgt. Pepper-Beatles komen ook nog aan bod in de schitterende afsluiter ‘Eloquent Spokesman’. De band is op Beat Music gedreven en doodserieus, maar er sluimert altijd wel een heerlijke retro-knipoog; dit maakt The Spongetones bijzonder – maar nog steeds onbekend. Daar brengt ook de opvolger Torn Apart (1984) geen verandering in. En ook de volgende platen niet; The Spongetones blijven met een zekere regelmaat albums uitbrengen en treden nog steeds op. Ouden van dagen zijn het, met alle respect, inmiddels wel. 

In 2005 verschijnt de 4cd-box Children of Nuggets – met meer dan honderd songs een prachtige staalkaart van de jaren tachtig revival van de garagerock – met daarop maar liefst twee liedjes van The Spongetones. Voorwaar een eerbetoon.


Beat Music. Ripete Records, 1982. ‘Here I Go Again’ | ‘Tell Me Too!’ | ‘Cool Hearted Girl’ | ‘Take My Love’ | ‘A Part of Me Now’ | ‘She Goes Out With Everybody’ | ‘Every Night Is A Holiday’ | ‘Don’t You Know?’ | ‘Where Were You Last Night’ | ‘You’re the One’ | ‘You Better Take It Easy’ | ‘Eloquent Spokesman’


Eerder gepubliceerd in Platenblad # 259