The 13th Floor Elevators | Psychedelic Sounds Of The 13th Floor Elevators

Als de eerste single van The 13th Floor Elevators in januari 1966 uitkomt, heeft de band al een geduchte live-reputatie in de hoofdstad van Texas, Austin. Die single is 'You're Gonna Miss Me', een compositie van zanger, gitarist en wildeman Roky Erickson, die eind '65 debuteerde met diezelfde single – maar dan als Roky Erickson & The Spades. Als Roky in aanraking komt met Tommy en Clementine Hall, een met filosofie en hallucinogene drugs experimenterend echtpaar, sluit hij zich op aanbeveling van Tommy Hall aan bij The Lingsmen uit Kerrville, Texas, te weten: gitarist Stacy Sutherland, bassist Benny Thurman en drummer John Ike Walton. De nieuw gevormde band is niet alleen muzikaal gretig, maar tript er ook lustig op los. Ze ontdekken nieuwe, bizarre sounds – in het bijzonder de elektrisch versterkte stenen kruik waarin Tommy Hall wezenloos murmelt – opgepookt door buitensporige LSD-trips. The Elevators, bedacht door Clementine Hall, is een te korte naam en dus komt het nummer dertien erbij – de dertiende letter van het alfabet: de M van marihuana. Bovendien, in Amerika hebben de gebouwen geen dertiende verdieping: welkom bij The 13th Floor Elevators.
Hun eerste optreden is op 8 december 1965 in The Jade Room. Een optreden in de New Orleans Club wordt door The Austin Statesmen verslagen en om de maniakale energie van in november 1966 te omschrijven wordt in dat verslag voor het eerst de term psychedelic rock gebruikt. Een adequate omschrijving van de mengeling van de folkrock van Dylan en The Byrds, de rhythm & blues van The Kinks en The Rolling Stones, de in een reverb-bad gedrenkte gitaar van Stacy Sutherland en het kannibalengebrul en wolvengehuil van Roky Erickson. Op een recept van uppers, downers, pillen en paddenstoelen – en niet te vergeten LSD – werkt de band koortsachtig aan een eigen repertoire, wil de vleugels uitslaan naar grote hoogten, maar krijgt huisarrest als in het huis van de drugsdealende filosoof annex manipulator Tommy Hall kilo's marihuana worden aangetroffen. Maar ondanks deze tegenslag – en het vertrek van de geflipte Thurmann – wordt de op het kleine International Artists-label uitgebrachte single 'You're Gonna Miss Me' een flnke hit, niet alleen in Texas, maar ook in Californië. Aanvankelijk mag de band Texas niet uit – en treedt dus veel op in Austin, Dallas, Houston en Corpus Christi, maar als de band wordt vrijgesproken en International Artists-baas Lelan Rogers, de broer van Kenny, de voogdij voor de jongens op zich neemt, vluchten The 13th Floor Elevators in augustus '66 hals over kop naar San Francisco. Daar worden ze, met nieuwe bassist Ronnie Leathermen, een vriend uit Kerrville, met open armen ontvangen door de ontvankelijke hippies.
Maar door excessief drugsgebruik – barbituraten, codeïne, LSD, Listerine en Romilar hoestdrank – raken Erickson, Hall en Sutherland totaal doorgedraaid. Opgejaagd door politie en de rekrutering voor het leger slaat de gekte en paranoïa toe, en geeft de band toe aan het dreigement van International Artists: naar Texas komen en een album opnemen. Dat gebeurt dan ook als de band op 9 oktober arriveert in de Sumet-studios in Dallas en met Lelan Rogers in razend tempo en aangejaagd door LSD de nummers opneemt die live zijn uitgetest, en in de Jones Studio in Houston de nieuwe song 'Don't Fall Down' opneemt. Het resultaat, Psychedelic Sounds Of The 13th Floor Elevators, is een waanzinnige muzikale trip, omgeven door het mystieke waas van Tommy Halls raadselachtige hoestekst en John Clevelands spectaculaire psychedelische graphics op de voorkant. Na de jachtige, maniakale opener 'You're Gonna Miss Me' dendert het voort met het spookachtige 'Roller Coaster' – met de in de kruik drenzende Hall in de hoofdrol – het bonkende ritme en de reverb-gitaar van 'Reverberation (Doubt)' en 'Fire Engine' – over het heerlijke hallucinaties veroorzakende dimethyltriptamine, als de LSD even op is. Tegenover de greasy garagerock – de productie is nogal modderig – staat de geestverruimende lyriek van verknipte ballads als het waanzinnige 'Splash 1', het verraderlijke 'Don't Fall Down' en het gierende, duivelse 'Kingdom Of Heaven'.
Niemand – en zeker International Artists niet – beseft bij de release in november 1966 van Psychedelic Sounds Of The 13th Floor Elevators dat het hier gaat om een historisch fenomeen en een psychedelisch meesterwerk bovendien. Decennia moeten verstrijken voordat het magistrale debuut van The 13th Floor Elevators op de juiste waarde wordt geschat. De doorgetripte en doorgekookte Roky Erickson maakt dat allemaal niet zo mee; in 1969 wordt hij opgepakt en vier jaar lang in het Rusk State Hospital For The Criminally Insane 'verpleegd' met elektroshocks.
You're Gonna Miss Me / Roller Coaster / Splash 1 / Reverberation (Doubt) / Don't Fall Down / Fire Engine / Thru The Rythmn / You Don't Know / Kingdom Of Heaven / Monkey Island / Tried To Hide