The Replacements | All Shook Down

Bij het verschijnen van All Shook Down in 1990 zijn The Replacements niet meer dan een naam. De band, tien jaar daarvoor opgericht in Minneapolis, is volledig opgebrand en er rest slechts een smeulende puinhoop, veroorzaakt door drugsgebruik en zeer excessief drankmisbruik. The Replacements is in 1990 niemand meer dan Paul Westerberg, All Shook Down is dan ook feitelijk Westerbergs solo-debuut. Maar tegelijkertijd is het in naam althans The Replacements’ zwanenzang; slechts op ‘Attitude’ is de volledige band te horen. All Shook Down is het eindpunt van tien jaar rock- ‘n-roll, chaos en dronkenschap, met All Shook Down neemt de wereld afscheid van een terminale patiënt: The Replacements zijn aan het eind en ten dode opgeschreven. Het is een stereotiep rock-‘n-roll-verhaal, maar de vraag blijft knagen: hoe heeft het zover kunnen komen? Terug naar 1980.
De verveelde buurtvrienden Chris Mars (drums), Tommy Stinson (bas) en halfbroer Bob Stinson (gitaar) ontmoeten straatpunk en Keith Richards/Ron Wood/Johnny Thunders-adept Paul Westerberg. Westerberg blijkt songschrijverskwalititeiten te bezitten en kan net zo loos gaan als de broertjes Stinson. Rondhangen, zuipen en rock-‘n-roll spelen is het favoriete tijdverdrijf van het kwartet dat zich The Replacements is gaan noemen. De uitzichtloosheid van een jeugd onder het juk van Reagan en de laffe popmuziek die de ether teistert – opgestookt door extreem drankgebruik –, zijn de ingrediënten die de woede en het fatalisme van The Replacements aanjagen. Met als gevolg tot mislukken gedoemde tournees en een set chaotische lawaaiplaten op het Twin/Tone-label. Dat neemt echter niet weg dat The Replacements tot de voorhoede van een nieuwe gitaarmuziekgeneratie gaat behoren, samen met Sonic Youth, Hüsker Dü en R.E.M. Met Let It Be speelt de band zich in de kijker van de grote platenmaatschappijen, waardoor The Replacements temidden van zijn tijdgenoten de eerste alternatieve rockband is die in 1984 tekent bij een major. De lepe mix van rauwe punkrock en de jaren zeventig groove van bands als Rod Stewart & The Faces en The Rolling Stones maakt The ‘Mats (koosnaam onder fans) tot de onhandelbare lievelingen van de college-rock. Ondertussen eist de alcohol zijn eerste slachtoffer; waar de overige bandleden veel en overmatig drinken, daar verkeert Bob Stinson in een permanente dronkenschap. Hij is zich van niets bewust: optredens, interviews, hotelkamers, alles gaat aan hem voorbij. Zelfs als hij uit de band gezet wordt door Westerberg. The Replacements gaan als trio verder, maken fraaie platen voor Sire Records in de vorm van Tim, Pleased To Meet Me en Don’t Tell A Soul, maar tot een hit komt het niet. De live-optredens zijn nog even chaotisch als voorheen omdat Westerberg, Mars en Stinson constant laveloos zijn. De drank weerhoudt The Replacements simpelweg van een definitieve doorbraak en als de band – fungerend als voorprogramma van Tom Petty’s stadiontour – avond aan avond genegeerd wordt door 20.000 mensen, worden de zelfopgebouwde spanningen de band teveel. Westerberg zegt een tour naar Engeland af en vertrekt met R.E.M.-producer Scott Litt naar New York om in z’n eentje aan All Shook Down te werken. Dat wil zeggen zonder de overige Replacements, maar mét cameo’s van talloze bekende muzikanten. Wat direct aan All Shook Down opvalt is de sterke wisselwerking tussen rocknummers en ballads. Daarbij zijn de met elektrische gitaren opgetuigde songs sober en ingehouden; ‘Merry Go Round’, ‘Bent Out Of Shape’ en ‘My Little Problem’ – alledrie steady rockers – zijn droog opgenomen met onderkoelde gitaarriffs, priemende gitaarsolo’s en doffe, kurkdroge drums. Alleen al hiermee is All Shook Down mijlenver verwijderd van de rauwe gitaarpunk van Sorry Ma, Forgot To Take Out The Trash. Maar er is meer dat Westerberg – sadder and wiser – wil overbrengen, zowel in de bitterzoete akoestische rammelliedjes als in de kale en desolate ballads. In ‘Nobody’ lamenteert Westerberg, begeleid door jengelende akoestische gitaren, over zijn ten dode opgeschreven huwelijk, in ‘When It Began’ memoreert Paul Westerberg de begintijd van zijn band. Westerberg is op All Shook Down de verhalenverteller die op altijd melodieuze wijze stemmingen en gevoelens daadwerkelijk weet over te brengen. De hartverscheurende ballads – een terrein waarop de solitaire Westerberg zich uitdrukkelijk manifesteert – blinken uit in schoonheid, introspectie en breekbaarheid. Op ‘The Last’ domineert de in mineur getoonzette piano en in ‘All Shook Down’ fluistert Westerberg met hese stem – onder begeleiding van dwarsfluit en akoestische gitaren – zijn tekst in de microfoon. Het hoogtepunt is echter ‘Sadly Beautiful’, een prachtig en droevig liefdeslied dat ingekleurd wordt door pedal steel en de viool van John Cale. Verder zijn er gastoptredens van Concrete Blonde’s Johnette Napolitano, Los Lobos’ Steve Berlin, cult-hero Terry Reid en de resterende Replacements.
All Shook Down was het einde van vele dingen: van de vriendschap tussen de bandleden, van Westerbergs huwelijk, van het buitensporige drank- en drugsgebruik. En van een tijdperk. In haar tijd was The Replacements een unieke band: niet alleen de verbindende schakel tussen The Faces en Nirvana, maar ook de wegbereider voor een nieuwe generatie: zowel Whiskeytown als Wilco zijn sterk beïnvloed door de rootsy punk van Paul Westerberg en zijn Replacements. All Shook Down is daarmee alt.country’s blauwdruk.
Merry Go Round / One Week At A Time / Nobody / Bent Out Of Shape / Sadly Beautiful / Someone Take The Wheel / When It Began / All Shook Down / Attitude / Happy Town / Torture / My Little Problem / The Last